Выкарыстоўваць матэрыялы можна ў розных кірунках, не толькі для падрыхтоўкі да ЦЭ і ЦТ, але і проста на ўроку для паўтарэння тэмы ў залежнасці ад пастаўленых задач і выбраных метадаў і прыёмаў.
Святлана МАКЕДОН,
настаўнік беларускай мовы і літаратуры
ДУА “Сярэдняя школа № 2 імя М.П.Масонава г. Свіслачы”,
Гродзенская вобласць
Вучняў, якія стаяць на парозе заканчэння сярэдняй школы, чакае здача цэнтралізаванага экзамену. Хтосьці спадзяецца на ўласныя сілы і рыхтуецца самастойна, хтосьці прыбягае да паслуг рэпетытараў. Аднак не трэба выпускаць з-пад увагі, што сістэмная і мэтанакіраваная работа па падрыхтоўцы да ЦЭ павінна праводзіцца настаўнікамі-прадметнікамі на ўроках.
Для падрыхтоўкі да цэнтралізаванага экзамену і тэсціравання прапаную наступныя тэставыя заданні на паўтарэнне тэмы “Марфемная будова слова. Словаўтварэнне і арфаграфія”. Выкарыстоўваць гэтыя матэрыялы можна ў розных кірунках, не толькі для падрыхтоўкі да ЦЭ і ЦТ, але і проста на ўроку для паўтарэння гэтай тэмы ў залежнасці ад пастаўленых задач, ад выбраных метадаў і прыёмаў.
А1. Адзначце словы з прыстаўкай аб-:
1. абразумiць; 2. абраз; 3. абрамленне; 4. абраннiк; 5. абразлівы.
Адказ:1, 3.
А2. Адзначце словы, якія маюць у сваім саставе прыстаўку:
1. абаранак; 2. вобад; 3. настрой; 4. адважны; 5. некалькі.
Адказ: 3, 5.
А3. Адзначце словы з прыстаўкай пад-:
1. падабацца; 2. падабрэць; 3. падагульненне; 4. падарунак; 5. падборка.
Адказ: 3, 5.
А4. Адзначце словы з аднолькавымі прыстаўкамі:
1. надакучлівы; 2. надзейны; 3. надбаўка; 4. надрыў; 5. надзея.
Адказ: 3, 4.
А5. Адзначце словы з аднолькавымі прыстаўкамі:
1. адважна; 2. адважыць; 3. адказны; 4. адвакат; 5. адкасіць.
Адказ: 2, 5.
А6. Адзначце словы з прыстаўкай ад-:
1. адасабленне; 2. адбельванне; 3. адарыць; 4. адвакатура; 5. адабрэнне.
Адказ: 1, 2.
А7. Адзначце словы з аднолькавымі прыстаўкамі:
1. абстрэл; 2. абсурд; 3. абуджэнне; 4. абхват; 5. абцягнуць.
Адказ: 1, 4, 5.
А8. Адзначце словы, у якіх суфікс выдзелены няправільна:
1. куратар; 2. іржэўнік; 3. залпам; 4. жыўнасць; 5. жыхар.
Адказ: 1, 4, 5.
А9. Адзначце словы, у якіх выдзелены суфікс:
1. таблетка; 2. ліфцёр; 3. баяніст; 4. па-сапраўднаму; 5. наіўны.
Адказ: 2, 3, 4.
А10. Адзначце словы, у якіх суфікс выдзелены няправільна:
1. прыхільна; 2. песня; 3. павуцінка; 4. санлівы; 5. уверсе.
Адказ: 1, 3, 5.
А11. Адзначце словы, у якіх суфікс выдзелены няправільна:
1. мысліцель; 2. злёгку; 3. ружовы; 4. пяцёрка; 5. смех.
Адказ: 1, 2, 4.
А12. Адзначце словы з суфіксам -н-:
1. сонны; 2. ветраны; 3. мясціна; 4. сказаны; 5. увасабленне.
Адказ: 1, 4.
А.13. Адзначце словы, у якіх выдзеленыя марфемы – канчаткі:
1. зачараваў; 2. дачыста; 3. трынаццаці; 4. яслі; 5. дзелімся.
Адказ: 3, 4, 5.
А.14. Адзначце словы, якія маюць канчатак:
1. падумаўшы; 2. зверху; 3. трымаюся; 4. мара; 5. порт.
Адказ: 3, 4, 5.
А.15. Адзначце марфемы, якія ўваходзяць у састаў слова адразу:
1. прыстаўка; 2. корань; 3. суфікс; 4. нулявы канчатак; 5. канчатак.
Адказ: 1, 2, 3.
А16. Адзначце правільнае сцвярджэнне ў адносінах да падкрэсленага слова: Кожны з іх – люстэрка, у якім адбіваецца ўся няпростая гісторыя нашага роднага краю.
1. Утворана прыставачным спосабам.
2. Утворана суфіксальным спосабам.
3. Утворана прыставачна-суфіксальным спосабам.
4. Утворана постфіксальным спосабам.
5. Утворана прыставачна-постфіксальным спосабам.
Адказ: 4.
В1. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Напалову. |
1. Бяссуфіксны. |
|
Б. Драмгурток. |
2. Прыставачны. |
|
В. Прыход. |
3. Суфіксальны. |
|
Г. Знаходлівасць. |
4. Абрэвіяцыя. |
|
|
5. Прыставачна-суфіксальны. |
Адказ: А5Б4В1Г3
В2. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Выхад. |
1. Асноваскладанне. |
|
Б. Зарэчны. |
2. Прыставачны. |
|
В. Паднесці. |
3. Прыставачна-суфіксальны. |
|
Г. Смеласць. |
4. Суфіксальны. |
|
|
5. Бяссуфіксны. |
Адказ: А5Б3В2Г4
В3. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Коратка. |
1. Прыставачны. |
|
Б. Узімку. |
2. Прыставачна-суфіксальны. |
|
В. Замена. |
3. Бяссуфіксны. |
|
Г. Пачакаць. |
4. Суфіксальны. |
|
|
5. Постфіксальны. |
Адказ: А4Б2В3Г1
В4. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Спілаваць. |
1. Прыставачны. |
|
Б. Дзесьці. |
2. Постфіксальны. |
|
В. Паэт-гуманіст. |
3. Словаскладанне. |
|
Г. Выкуп. |
4. Нульсуфіксальны. |
|
|
5. Гукавая абрэвіяцыя. |
Адказ: А1Б2В3Г4
В5. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Абнаўленне. |
1. Прыставачна-суфіксальны. |
|
Б. Калі-небудзь. |
2. Суфіксальны. |
|
В. Раздзел. |
3. Постфіксальны. |
|
Г. Дрэвападобны. |
4. Бяссуфіксны. |
|
|
5. Асноваскладанне. |
Адказ: А2Б3В4Г5
В6. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Напоўніць. |
1. Суфіксальны. |
|
Б. Абмераць. |
2. Прыставачны. |
|
В. Фарбаваць. |
3. Прыставачна-суфіксальны. |
|
Г. Штораз. |
4. Словаскладанне. |
|
|
5. Бяссуфіксны. |
Адказ: А3Б2В1Г4
В7. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Што-колечы. |
1. Суфіксальны. |
|
Б. Усхліп. |
2. Абрэвіяцыя. |
|
В. Бізнес-клуб. |
3. Словаскладанне. |
|
Г. ААН. |
4. Нульсуфіксальны. |
|
|
5. Постфіксальны. |
Адказ:А5Б4В3Г2
В8. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Забяспечанасць. |
1. Прыставачна-суфіксальны. |
|
Б. Расказ. |
2. Суфіксальны. |
|
В. Каторы-небудзь. |
3. Прыставачны. |
|
Г. Сумежны. |
4. Бяссуфіксны. |
|
|
5. Постфіксальны. |
Адказ:А2Б4В5Г1
В9. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Адобрыць |
1. Прыставачны |
|
Б. Ветурач. |
2. Суфіксальны. |
|
В. Безгрунтоўнасць. |
3. Прыставачна-суфіксальны. |
|
Г. Аблёт. |
4. Абрэвіяцыя. |
|
|
5. Бяссуфіксны. |
Адказ:А3Б4В2Г5
В10. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Паралельна. |
1. Прыставачны |
|
Б. Крык. |
2. Прыставачна-суфіксальны. |
|
В. Бяздонны. |
3. Суфіксальны. |
|
Г. Прыбегчы. |
4. Асноваскладанне. |
|
|
5. Бяссуфіксны. |
Адказ:А3Б5В2Г1
В11. Вызначце спосаб утварэння прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Дазбіраць. |
1. Прыставачна-суфіксальны. |
|
Б. Добра. |
2. Постфіксальны. |
|
В. Выезд. |
3. Прыставачны. |
|
Г. Увышыню. |
4. Суфіксальны. |
|
|
5. Бяссуфіксны (нульсуфіксальны). |
Адказ: А3Б4В5Г1
В12. Вызначце марфемную будову прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Боязна. |
1. Слова, якое мае 2 суфіксы. |
|
Б. Гастралёрскі. |
2. Слова, якое мае постфікс. |
|
В. Мыцца. |
3. Слова, якое мае канчатак -а. |
|
Г. Знешнасць. |
4. Слова, якое мае нулявы канчатак. |
|
|
5. Слова, якое мае 4 суфіксы. |
Адказ: А5Б1В2Г4
В13. Вызначце марфемную будову слоў у левым слупку. Устанавіце адпаведнасць паміж іх марфемнай будовай і прапанаванымі схемамі ў правым слупку. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Абняць. |
1. Корань+суфікс+ канчатак. |
|
Б. Напаткаўшы. |
2. Прыстаўка+прыстаўка+корань+суфікс+ суфікс. |
|
В. Кніжны. |
3. Прыстаўка+корань+суфікс+ канчатак. |
|
Г. Пазаўрочны. |
4. Прыстаўка+корань+суфікс. |
|
|
5. Корань+ суфікс+ суфікс+ канчатак. |
Адказ: А4Б2В1Г3
В14. Вызначце марфемную будову прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Кіяскёр. |
1. Слова, якое мае суфікс. |
|
Б. Непарадак. |
2. Слова, якое мае прыстаўку. |
|
В. Падатак. |
3. Слова, якое мае невытворную аснову. |
|
Г. Як-небудзь |
4. Слова, якое мае постфікс. |
|
|
5. Складанае слова. |
Адказ: А1Б2В3Г4
В15. Вызначце марфемную будову прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Дзівацкі. |
1. Слова, якое мае канчатак -і. |
|
Б. Давезці. |
2. Слова, якое мае прыстаўку. |
|
В. Выхавальнік. |
3. Слова, якое мае нулявы канчатак. |
|
Г. Дарма. |
4. Слова, якое мае прыстаўку і два суфіксы. |
|
|
5. Слова, якое мае суфікс -а. |
Адказ: А1Б2В3Г5
В16. Вызначце марфемную будову прыведзеных слоў і ўстанавіце адпаведнасць паміж слупкамі табліцы. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Залюбавацца. |
1. Слова, якое мае нулявы канчатак. |
|
Б. Жыццеўстойлівы. |
2. Слова, якое мае дзве прыстаўкі. |
|
В. Інжыр. |
3. Складанае слова. |
|
Г. Уначы. |
4. Слова, якое мае постфікс. |
|
|
5. Слова, якое мае суфікс -ы. |
Адказ: А4Б3В1Г5
В17. Вызначце марфемную будову слоў у левым слупку. Устанавіце адпаведнасць паміж іх марфемнай будовай і прапанаванымі схемамі ў правым слупку. Адказ запішыце ў выглядзе спалучэння літар і лічбаў, захоўваючы алфавітную паслядоўнасць літар левага слупка. Памятайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле. Напрыклад: А2Б5В3Г4.
|
А. Абавязаць. |
1. Корань+ суфікс+ суфікс. |
|
Б. Завочнік. |
2. Корань+ суфікс+ суфікс+ канчатак. |
|
В. Абагаціць. |
3. Прыстаўка+корань+суфікс++суфікс. |
|
Г. Бруснічнік. |
4. Прыстаўка+корань+суфікс+суфікс+ канчатак. |
|
|
5. Корань+ суфікс. |
Адказ: А1Б4В3Г2
В18. Вызначце ў сказе слова, утворанае бяссуфіксным спосабам. Запішыце гэта слова ў форме назоўнага склону.
І людзі – простыя, спагадлівыя, працавітыя, шчырыя ў размове, з адкрытай душой і сэрцам.
Адказ: размова.
В19. Выпішыце са сказа слова, якое адпавядае наступнай марфемнай будове: прыстаўка+корань+суфікс+ суфікс.
Разглядаючы чыю-небудзь фатаграфію, нельга чытаць асабістыя подпісы на ёй.
Адказ: разглядаючы.
В20. Знайдзіце ў сказе слова, якое мае прыстаўку. Запішыце гэта слова так, як яно пададзена ў сказе.
Уперадзе, ля самай дарогі, стаяў бярозавы лясок.
Адказ: уперадзе.
Предложить публикацию