Комплекс практыкаванняў для працы над пераказам

Уважліва прачытайце тэкст “Якуб Колас і прырода” (с. 30)

Ці сустрэліся вам словы, лексічнае значэнне якіх вы не зразумелі?

Як вы думаеце, што хацеў сказаць аўтар гэтага тэксту?

Тлумачальны дыктант

Пад дыктоўку запішыце апошні абзац тэксту.

Растлумачце складаныя арфаграфічныя моманты.

Патлумачце пастаноўку знакаў прыпынку ў апошнім сказе.

Выпішыце з тэксту словы, напісанне якіх выклікала ў вас складанасці
(7–9 слоў).

Правядзіце аналіз гэтых слоў і растлумачце іх правапіс аднакласнікам.

Пабудуйце схемы сказаў з простай мовай, растлумачце пастаноўку знакаў прыпынку ў іх.

Запішыце сказ № 11 (Па колеры неба ў час захаду сонца…).

Разбярыце яго па членах сказа.

Вусна адкажыце на пытанні:

1) Як Якуб Колас глядзеў на прыроду?;
2) З чым пісьменнік параўноўваў дажджы? Чаму?;
3) Як Якуб Колас упрыгожваў зямлю?

“Чатыры кіты”

Уважліва паслухайце тэкст (чытае настаўнік). Вызначце

– тэму,
– асноўную думку,
– тып,
– стыль тэксту.

Назавіце галоўных герояў тэксту.

“Тлумачальны слоўнік”

Спалучыце слова і яго лексічнае значэнне:

 Адказ:______________________

“Адным словам”

Адкажыце на прапанаваныя пытанні адным словам.

1) Хто з самага дзяцінства марыў пасадзіць
якое-небудзь дрэўца?
2) Якое дрэва Андрэй пасадзіў перад самай арміяй?
3) Куды час ад часу наведваўся хлопец?
4) Якім пачуццём свяцілася рабіна з-за таго,
што выжыла, што змагла даць багатыя плады?

“Ці было такое?”

На прапанаваныя пытанні і сцверджанні адказвайце “так” ці “не”.

1) Многія ў вёсцы падтрымлівалі мару Андрэя.
2) Андрэй пасадзіў дрэва пасярод двара.
3) Праўда, што калі Андрэй вярнуўся з войска,
то ўбачыў, што яго рабіна стала прыгожым і стройным дрэўцам?
4) Праўда, што на рабіну ўпаў плот і вывернуў
яе з зямлі?
5) Праўда, што любое дрэўца будзе жыць да таго часу, пакуль пра яго ўспамінаюць і клапоцяцца?

“Арфаграфічная служба”

Падрыхтуйцеся напісаць урывак з тэксту пад дыктоўку (“Аднойчы, прыехаўшы чарговы раз у вёску … Плот паправілі,  а дрэўца не чапалі.”). Абмяняйцеся сшыткамі з суседам па парце і праверце работы.

Як вы ацанілі б выкананае заданне аднакласніка?

“Латка”

У прапанаваныя словы з тэксту ўстаўце прапушчаныя літары, раскрыйце дужкі.

Дзя..інства, якое-н..будзь, армі..й, з войск.., мяк..ай, ліс..ікі, мален..кія, ліс..ем, с..охлыя, выв..рнутае, н..даўна, на зямл.., абсыпа(н/нн)ая, затое(н/нн)ым, лё..кім, чамус..ці, упэўне(н/нн)ы.

“Пунктуацыйны шыфр”

З прапанаваных схем выбераце тую, якая адпавядае пастаноўцы знакаў прыпынку ў наступным сказе. Растлумачце свой выбар.

Пладоў рабінка не давала на ёй з’яўляліся нейкія дробныя ссохлыя зялёныя шарыкі якія асыпаліся разам з лісцем.

1) , ;
2) , ,
3) , —