У санаторным яслях-садзе № 9 Смаргоні для дашкольнікаў старэйшага ўзросту быў праведзены псіхалагічны трэнінг «Эмпатыя». Аўтар дзеліцца з чытачамі партала праграмай трэнінгу.
Вольга ТУРУТА,
педагог-псіхолаг
ДУА «Санаторны яслі-сад № 9 г.Смаргоні»,
Гродзенская вобласць
Эмпатыя – усвядомленае суперажыванне бягучаму эмацыянальнаму стану іншага чалавека. Без эмпатыі зносіны былі б вельмі складанымі. У некаторых людзей эмпатыя, наогул, адсутнічае і часам гэта становіцца праблемай, бо ўменне спачуваць – вельмі важная якасць, якая ёсць нават у жывёл. Менавіта таму развіваць эмпатыю карысна з дзяцінства.
Мэта: развіваць у дзяцей эмпатыю, навык спачуваць, разумець адно аднаго і тлумачыць прычыны змянення эмацыянальнага стану іншага чалавека.
Удзельнікі: дашкольнікі старэйшага ўзросту.
Матэрыял: картачкі з адлюстраваннем мімічных эталонаў, мяшочак з прадметамі (цацкамі), ватман.
Форма работы: групавая.
Час: 30–35 хвілін.
Ход трэнінгу
Падрыхтоўчая частка
Рытуал прывітання: дзеці становяцца ў круг і вітаюць адно аднаго ўсмешкамі, паварочваючыся па чарзе да суседа справа альбо злева.
Эстафета настрою: дзеці становяцца ў шарэнгу адно за адным. У канцы – педагог-псіхолаг. У яго ў руках картачкі з мімічнымі эталонамі (выраз твару вясёлага, сумнага, здзіўленага, злога і г.д. чалавека). У ходзе гульні картачкі мяняюцца. Псіхолаг дакранаецца да пляча апошняга дзіцяці, той паварочваецца, разглядае картачку і спрабуе ўзнавіць такі ж самы настрой на сваім твары. Затым вяртаецца ў пачатковае становішча і дакранаецца да пляча таго, хто стаіць уперадзе, перадаючы яму эстафету настрою.
У канцы дзеці параўноўваюць настрой чалавека, адлюстраванага на картачцы з настроем удзельнікаў гульні, з настроем першага і апошняга выхаванца. Таксама разважаюць над пытаннем псіхолага: “Хто зразумеў настрой адразу і правільна перадаў эстафету настрою?”.
Асноўная частка
1 Дзеці па чарзе з дапамогай мімікі, жэстаў, пантамімікі разыгрываюць розныя эцюды. Прапануюцца наступныя сітуацыі:
- ты згубіў ключ – не можаш адчыніць дзверы – ты вельмі сумны;
- ключ знайшоўся – ты вельмі ўзрадаваўся;
- твой сябра плача – ты яго суцяшаеш;
- у дзіцячым садзе адбылася выстаўка “Космас” – ты вельмі ўсхваляваны новымі ўражаннямі;
- тата чытае жарты – табе вельмі смешна;
- ты стаміўся за дзень і хочаш спаць;
- прыехала бабуля – ты вельмі рады сустрэчы з ёй і г.д.
Эцюды могуць быць розныя. Галоўнае – фантазія.
2 Псіхолаг паказвае дзецям чароўны мяшочак, у якім знаходзяцца дробныя прадметы, цацкі. Мяшочак пускаецца па крузе. Дзеці навобмацак выбіраюць прадмет (цацку) і павінны скласці невялікае апавяданне пра свой выбар ад яго імя. Калі ў дзяцей узнікаюць цяжкасці, псіхолаг дапамагае наваднымі пытаннямі: “Хто я? Які я? Што я люблю рабіць? Што не люблю выконваць?”.
Заключная частка
Рэфлексія: на ватмане альбо лісце паперы дзеці ўсе разам малююць “Эмацыянальны партрэт групы” (свой настрой на занятку, выкарыстоўваючы элементы мімічных эталонаў). Кожны дашкольнік па чарзе выказвае свае ўражанні, пачуцці.
Рытуал развітання: педагог-псіхолаг кажа: “Давайце падзякуем усім, хто ўдзельнічаў у занятку”. Група хлопае ў далоні і па складах адказвае: “Дзя-куй”.
Дадатак
Прыклады мімічных эталонаў