Людміла ВАЗВЫШАЕВА,
настаўнік матэматыкі
ДУА “Шчорсаўская сярэдняя школа”
Навагрудскага раёна,
Гродзенская вобласць
Мэты ўрока:
– абагульніць і сістэматызаваць веды вучняў па тэме, замацаваць навыкі выканання дзеянняў з дробамі для пераўтварэння больш складаных выразаў;
– развіваць вобразную і лагічную памяць, увагу, уменне аналізаваць, параўноўваць, абагульняць, і рабіць вывады; развіваць навыкі самакантролю;
– выхоўваць цікавасць да прадмета шляхам выкарыстання розных форм работы; выхоўваць адказныя адносіны да працы, фарміраваць маральныя якасці (настойлівасць, упэўненасць у сябе, добрасумленнасць, акуратнасць), навыкі працы ў групе.
Задачы ўрока:
Адукацыйная – абагульніць і сістэматызаваць веды вучняў па тэме; забяспечыць замацаванне раней засвоенага матэрыялу; ажыццяўляць узаемакантроль, самакантроль ведаў вучняў.
Развіваючая – развіваць уменне аналізаваць, параўноўваць, абагульняць і рабіць вывад; развіваць камунікатыўныя навыкі праз калектыўныя спосабы навучання (работа ў парах, групах); развіваць навыкі самастойнай работы.
Выхаваўчая – выхоўваць навыкі вучэбнай працы, фарміраваць адказнасць за канечны вынік; выхоўваць культуру калектыўнай працы, навыкі работы ў групе, пары.
Форма ўрока: камбінаваны.
Тып урока: урок абагульнення і сістэматызацыі ведаў па тэме.
Выкарыстанне педагагічных тэхналогій: групавая тэхналогія, элементы здароўезберагальнай тэхналогіі, асобасна-арыентаваная.
Ход урока
І Арганізацыйны момант. Паведамленне тэмы і пастаноўка мэты ўрока
Мэта: арганізаваць парадак на рабочых месцах, увагу; выхоўваць арганізаванасць, уважлівасць, фарміраваць уменні хутка засяроджвацца; паведаміць тэмы і мэты ўрока.
– Добры дзень! Сядайце. Сёння мы правядзём урок абагульнення і сістэматызацыі вашых ведаў па тэме “Пераўтварэнне рацыянальных выразаў”, дзе яшчэ раз успомнім спосабы іх пераўтварэння. Рабяты, давайце паспрабуем сфармуляваць мэты ўрока (вучні фармулююць мэты на мове вучняў).
– Дэвізам нашага сённяшняга ўрока стануць словы Т.Фастэра “Поспех – гэта не пункт прызначэння. Гэта рух”. Мы прадоўжым работу па замацаванні і сістэматызацыі ведаў, уменняў і навыкаў пераўтварэння рацыянальных дробаў.
ІІ Актуалізацыя апорных ведаў
Мэта: паўтарыць дзеянні з рацыянальнымі дробамі, выявіць узровень засваення вучнямі тэарэтычнага матэрыялу, арганізаваць і накіраваць пазнавальную дзейнасць вучняў да мэты ўрока; выхоўваць адказнасць за даручаную справу, упэўненасць у сабе, уменні чуць і слухаць іншага вучня.
1 Праверка дамашняга задання
Узаемаправерка па ўзоры:
№ 1.220
№ 1.245
2 Тэарытычная размінка
– Давайце для пачатку ўспомнім правілы, якія неабходна ведаць для выканання дзеянняў з рацыянальнымі выразамі.
(Матэматычная дыктоўка. Работа ў парах. Заданні для праверкі тэорыі)
– Калі вы правільна саставіце суадносіны, то вы атрымаеце прозвішча французскага вучонага.
1 |
Цэлыя рацыянальныя выразы – гэта |
К |
Калі лічнік і назоўнік дробу памножыць або падзяліць на адзін і той выраз, не роўны нулю, то атрымаецца дроб, тоесна роўны дадзенаму. |
2 |
Абсяг вызначэння рацыянальнага дробу – гэта |
А |
Здабытак лічнікаў дробаў запісаць у лічнік новага дробу, а здабытак назоўнікаў – у назоўнік. Скараціць атрыманы дроб, калі гэта магчыма. |
3 |
Рацыянальны дроб – гэта |
Л |
Устанавіць парадак дзеянняў у выразе і выканаць дзеянні па парадку, выкарыстаўшы правілы складання, аднімання, множання дзялення рацыянальных дробаў. |
4 |
Асноўная ўласцівасць дробу заключаецца ў тым, што |
Ь |
Трэба прывесці дробы да агульнага назоўніка і прымяніць правіла складання (аднімання) дробаў з аднолькавымі назоўнікамі. |
5 |
Каб перамножыць дробы трэба |
П |
Рацыянальны выраз, які не змяшчае дзялення на выраз са зменнымі. |
6 |
Каб пераўтварыць рацыянальны выраз, трэба |
С |
Дроб, лічнік і назоўнік якога – мнагачлены. |
7 |
Каб скласці або адняць дробы з рознымі назоўнікамі |
А |
Мноства ўсіх значэнняў зменных, што ўваходзяць у яго, акрамя тых, што пераўтвараюць яго назоўнік у нуль. |
Ключ: 1-5, 2-7, 3-6, 4-1, 5– 2, 6– 3, 7– 4.
– Французскі вучоны Паскаль сказаў: “Прадмет матэматыкі настолькі сур’ёзны, што карысна не дапускаць выпадкаў, рабіць яго крыху займальным”.
3 Рашэнне выразаў
– Пераўтварэнне рацыянальных выразаў – гэта спрашчэнне рацыянальных выразаў. Парадак дзеянняў: спачатку ідуць дзеянні ў дужках, затым – аперацыі множання і дзялення, а затым ужо аперацыі складання і аднімання.
Ну, і цяпер мы можам прыступаць да рашэння выразу. Знайдзіце значэнне выразу
Рашэнне:
– Скажыце, калі ласка, як лягчэй рашаць: адразу падставіўшы ў выраз значэнне невядомых ці спачатку спрасціць, а потым падставіць?
ІІІ Пераўтварэнне рацыянальных выразаў. Работа ў групе
Мэта: развіваць уменні і навыкі вучняў па выкананні пераўтварэнняў выразаў; кантраляваць веды і ўменні вучняў па тэме з дапамогай тэста; выхоўваць упэўненасць у сабе, уменні чуць і слухаць іншага вучня, стрымліваць эмоцыі, выступаць публічна.
– Сёння мы павінны замацаваць уменне выконваць дзеянні з дробамі і паспрабаваць навучыцца ператвараць больш складаныя рацыянальныя выразы, мы павінны ўдасканаліць навыкі выканання дзеянняў з рацыянальнымі выразамі, сфарміраваць уменні выконваць іх тоесныя пераўтварэнні.
1 Вусная работа
– На парце ў кожнага ёсць тэст. Паспрабуйце вусна выканаць яго.
Узаемаправерка.
Адказы: 1-С, 2-А, 3-С, 4-С, 5-С, 6-А, 7-В.
2 Групавая работа
– Далей мы з вамі папрацуем у групах. Перад вамі 5 прыкладаў на ўсе дзеянні: складанне, адніманне, множанне, дзяленне і ўзвядзенне ў ступень. Ваша задача: рашыць усе прыклады ў сябе ў сшытках, раячыся паміж сабой.
– А зараз паглядзіце ўважліва на дошку! Перад вамі ўсе пяць прыкладаў. Хто-небудзь заўважыў заканамернасць? На самай справе, рашаючы гэтыя пяць прыкладаў, мы пераўтварылі адзін рацыянальны выраз, які складаецца з пяці дзеянняў. Назавіце дзеянні.
Фізкультхвілінка
Заплюшчыце вочы, расслабце цела, уявіце:
вы – птушка, вы раптам паляцелі!
Цяпер у акіяне дэльфінам плывяце.
Цяпер у садзе яблыкі спелыя рвяце.
Налева, направа, вакол паглядзелі,
расплюшчылі вочы – і зноў за справу!
IV Сумеснае рашэнне прыкладу на пераўтварэнне
Мэта: развіваць уменні і навыкі вучняў па выкананні пераўтварэнняў выразаў; выхоўваць адказнасць за даручаную справу, упэўненасць у сабе, уменні чуць і слухаць іншага вучня, рэагаваць на нечаканую сітуацыю, стрымліваць эмоцыі, выступаць публічна.
– Давайце зараз разам пераўтворым выраз. Адзін вучань працуе каля дошкі, астатнія – ў сшытках. Пры гэтым вучань каля дошкі задае пытанні класу аб выкарыстанні формул скарочанага множання пры рашэнні дадзенага прыкладу.
Рашэнне:
V Самастойнае рашэнне прыкладу з наступнай праверкай
Мэта: развіваць уменні і навыкі вучняў па выкананні пераўтварэнняў выразаў; выхоўваць крытычнае стаўленне да сваіх ведаў, развіваць здольнасць ацаніць эфектыўнасць уласнай працы.
А зараз вы самі паспрабуйце рашыць у парах прыклад на пераўтварэнне рацыянальнага выразу:
Рашэнне:
Самаправерка па ўзоры.
VI Праверачная самастойная работа
Мэта: праверыць узровень засваення ведаў, уменняў і навыкаў па тэме (заключны кантроль); выхоўваць крытычнае стаўленне да сваіх ведаў, развіваць здольнасць ацаніць эфектыўнасць уласнай працы.
Адказы:
VI Падвядзенне вынікаў
1 Рэфлексія
Мэта: даць сумесна з вучнямі ацэнку паспяховасці дасягнення мэты.
– Англійскі філосаф Гэрберт Спэнсар гаварыў: “Дарагія не тыя веды, якія адкладаюцца ў мозгу як тлушч, дарагія тыя, якія ператвараюцца ў разумовыя мышцы”. Сёння мы з вамі добра папрацавалі. Я прапаную вам ацаніць свой узровень засваення матэрыялу.
– Ці цяжкім для цябе быў матэрыял урока?
– На якім этапе было найцяжэй? Лягчэй усяго?
– Што новага ты даведаўся? Чаму навучыўся?
– Ці працаваў ты ў поўную меру сіл?
– Як эмацыянальна ты адчуваў сябе на ўроку?
2 Выстаўленне адзнак
– за адказы каля дошкі …
– актыўна працаваў на ўроку…
– падчас абмеркавання дамашняга задання…
– актыўнаму падчас тлумачэння новай тэмы…
– дакладна справіўся з рашэннямі задачы і раней за іншых…
VIІ Дамашняе заданне
Мэта: устанавіць правільнасць і ўсвядомленасць выканання ўсімі вучнямі дамашняга задання; выхоўваць цярпенне, акуратнасць, уменне засяроджвацца.
Карткі-заданні: