Увесну ён напоўнены звонкімі птушынымі галасамі, маладымі лісточкамі, чароўным пахам чаромхі. Улетку ён сустракае смалістым водарам, гудзеннем пчол, шчодрым ураджаем духмяных ягад. Увосень ён радуе каляровым убраннем дрэў і кустоў, пахам грыбоў. Узімку ён уражвае і захапляе сваім срэбна-белым спакоем.
Здагадаліся аб чым ідзе размова? Так, гэта лес, ён прыгожы ў любую пару года.
Зараз агульная плошча лясоў на планеце складае прыкладна 38 млн. кв. км (гэта каля трэці плошчы сушы), з якіх 13 % адносяцца да ахоўных прыродных тэрыторый.
Лясы – лёгкія нашай планеты, яны маюць неацанімае экалагічнае, сацыяльнае і эканамічнае значэнне: удзельнічаюць у фарміраванні клімату планеты, забяспечваюць кіслародам, перапрацоўваюць шкодныя выкіды, захоўваюць водныя рэсурсы, з’яўляюцца асяроддзем існавання мноства раслін і жывёл, забяспечваюць ежай людзей, дапамагаюць захаваць урадлівасць глебы. Яны даюць прадукты харчавання, з’яўляюцца сыравінай для лекавых прэпаратаў і паліва, забяспечваюць дахам і служаць крыніцай даходаў для многіх людзей.
Аднак з кожным днём плошча сусветных лясоў няўхільна скарачаецца. Еожную секунду Зямля губляе больш за 1,5 гектара лесу. Перш за ўсё гэта звязана з ростам колькасці насельніцтва і пераўтварэннем лясных тэрыторый для розных чалавечых патрэб. Па некаторых экспертных ацэнках, за апошнія 10 тысяч гадоў чалавек знішчыў 26 млн. кв. км лясоў. Разам з гэтым, лясы гінуць ад пажараў, незаконнай высечкі, прыродных катастроф, уздзеяння насякомых-шкоднікаў, хвароб і іншых прычын. А скарачэнне плошчы лясных масіваў вядзе да непапраўных негатыўных працэсаў, якія маюць глабальнае значэнне для ўсёй прыроды і жыццядзейнасці ўсяго чалавецтва.
У сувязі з гэтым асноўнай задачай Міжнароднага дня лясоў з’яўляецца прыцягненне ўвагі жыхароў планеты да праблемы захавання лясоў, інфармаванне аб значнасці лясных экасістэм, іх сапраўдным становішчы, асноўных мерах іх абароны і павелічэння лясных тэрыторый.
Мы, беларусы, любім, шануем і паважаем лес. Усё больш людзей ў свеце старанна клапоцяцца аб тым, каб захаваць старыя лясы і вырошчваць новыя. Нездарма ў свеце адзначаецца Міжнародны дзень лясоў ці Сусветны дзень абароны лясоў, які быў заснаваны ў 1971 годзе і з таго часу адзначаецца штогод 21 сакавіка. Ініцыятарам заснавання дадзенага Дня выступіла Еўрапейская канфедэрацыя сельскай гаспадаркі на 23-й Генеральнай Асамблеі, ідэя была падтрымана Сусветнай Харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыяй пры ААН (ФАО).
Вучні нашай школы вучацца любіць прыроду з маленства. Дапамагае ім гэта зрабіць школьны экалагічны музей “Прырода і чалавек”. Напярэдадні Сусветнага дня абароны лясоў навучэнцы пачатковай школы наведалі музей з мэтай знаёмства з жывёламі роднага краю, раслінамі, разгледзелі гербарыі, даведаліся аб лекавых раслінах, іх зборы і захаванні.
Дзеці ведаюць, што нас акружаюць лясы, палі, рэкі, азёры, сады. Гэта наша прырода. Яна дае нам ежу, вопратку, сагравае нас… Прырода наша шчодрая і адорвае нас усім тады, калі мы яе беражэм. Чалавек у прыродзе з’яўляецца гаспадаром, таму што ён валодае гэтымі багаццямі, карыстаецца імі, але сапраўдны гаспадар павінен абавязкова працаваць, каб зямныя скарбы служылі не толькі нам, але і нашым нашчадкам.. Хоць і вялікія нашы запасы, але калі іх не прымнажаць, яны будуць прападаць. Сапраўдны гаспадар не павінен забруджваць ваду і навакольнае асяроддзе, а павінен клапаціцца аб усім, што яго акружае.
Я думаю, што нашы дзеці вырастуць сапраўднымі гаспадарамі сваей роднай зямлі, будуць люблю прыроду, свой край, сваю радзіму.
Алена КВІРЫНГ,
настаўнік 2 класа Дзярэчынскага дзіцячага сада – сярэдняй школы
Зэльвенскага раёна Гродзенскай вобласці
Фота аўтара
Предложить публикацию